Een terugblik op de filosofiesessies van de afgelopen twee weken, zo net na de Pasen...
Vorige week stonden alledrie de lessen weer in het teken van een zeer dankbaar filosofisch onderwerp: de stoel.
Met de boven- en middenbouw beleefden we een avontuur met een stoel die werd meegenomen door de buitenaardse Zargonianen en via een ruimteoorlog op een komeet belandde. De vraag die centraal stond was: was dit voorwerp de hele tijd een stoel? Naast nadenken over iets dat zo voor de hand lijkt te liggen, was het ook een mooie les in samenwerken. Zoals gebruikelijk was er geen 'goed antwoord', maar dat het bleef nasudderen werd duidelijk toen er deze week werd gevraagd: 'was het nou de hele tijd een stoel of toch iets anders?'
De kleuters visualiseerden een stoel met de ogen dicht en tekenden weer de mooiste creaties. Dat een stoel iets was om op te zitten, dat vonden ze vanzelfsprekend. Toen ze bij het vertellen over de eigen tekening dichtbij het bord op tafel mochten zitten: zaten ze nu dan ook op een stoel? Néé! Wat is het verschil? Een stoel heeft een leuning!
Dinsdag hadden de bovenbouwers het over de vraag 'Wat is respect?' Ze moesten aan de ene kant een voorbeeld en de andere kant een definitie geven van respect. (Eerder heb ik een vergelijkbare oefening in de andere groep gedaan over de vraag 'Wat is moed?'.) Respect bleek een lastig begrip. Wel vertelden de kinderen allemaal dat het begrip werd gebruikt door hun juf of meester en ook werden er voorbeelden gegeven van wanneer. Maar wat het nou precies is? Micah concludeerde na een tijdje gezamenlijk onderzoek dat respect eigenlijk tegelijk groot en klein is. Een prachtige (filosofische) uitspraak. Op dit thema werd ingehaakt door de anderen, waardoor we ons ook nog hebben afgevraagd of iets tegelijk groot en klein kan zijn.
Een ander mooi en terugkerend thema hebben we met de midden- en onderbouw besproken: wat is echt? De middenbouw ontdekte dat iets echt en niet echt tegelijk kan zijn: een speelgoedauto is geen 'echte' auto, maar wel een 'echte' speelgoedauto. De onderbouw vergeleek AH mini's met echte boontjes, sinasappel en knoflook. Hier werden alle zintuigen gebruikt en niet alleen de sinasappel werd tot slot met smaak opgegeten, ook de knoflookteentjes gingen erin als koek (sorry Leny, ondanks verwoede pogingen kreeg ik de geur niet helemaal uit het lokaal...). Daarvoor hadden we Melissa vergeleken met een geleende pop. Waarom was de pop 'nep' en Melissa echt? Melissa kan bewegen. Hoe kun je eigenlijk je benen bewegen? Jesse: "Door je ziel, die laat alles werken. Als je dood bent zweeft hij weg, dus dan ben je er nog wel."
Marianne Scheeper
