Wat is er filosofisch aan een zelfportret?

Vandaag hadden we bij de boven- en middenbouw een beweeglijk uur (aanhakend op de dag), waarbij het thema identiteit centraal stond. De les bestond uit een aantal onderdelen waarbij zelfbeelden centraal stonden. Is er één werkelijkheid? (Denk bijvoorbeeld aan de grot van Plato...) Is er één beeld van jezelf?

Eerst werd er een contourtekening gemaakt met een vervreemdend effect: "ben ik dit?". Deze werd ingevuld door de eigenaar: het zelfportret. Hier waren al verschillen tussen waarheidsgetrouwe en fantasierijke portretten. Ook de stijlen verschilden van zeer gedetailleerd tot abstract en hier en daar werd de werkelijkheid bewust verfraaid of juist niet: bij de middenbouw werd aan één tafel volop geëxperimenteerd met snot van goud..
.

Daarna volgde een stoelendans, waarbij er steeds iemand in de kring kwam te staan om een algemeen kenmerk van het uiterlijk (van de tekening!) te noemen: "ik heb geel haar", "een grote mond", etc. Wie dit kenmerk herkende in zijn of haar eigen tekening ging in de kring staan, waarna vervolgens een andere stoel opgezocht moest worden (en iemand anders overbleef in de kring). Het was druk in het midden van de kring, want er zijn blijkbaar overeenkomsten...
Toen moest er een uniek kenmerk worden genoemd. Bleek dit kenmerk toch minder uniek dan gedacht, dan zaten er ineens een heleboel kinderen op schoot! Wat opviel was dat de bovenbouw erg veel moeite deed om zo snel mogelijk iets unieks te vinden en de middenbouw het als een sport opvatte om dat juist niet te doen en eindigde met de hele groep op schoot..
.

Vorige week schreef ik geen terugblik, omdat het een herhaling was van een eerdere les, zowel bij de boven- als middenbouw. De middenbouw filosofeerde over tegenstellingen en de bovenbouw heeft op eigen verzoek nogmaals een debat gevoerd. Ditmaal gingen zij in debat zowel voor als tegen de stelling 'Bierbuiken moeten worden verbannen van het strand'. Het was interessant dat de hele groep zich min of meer ongemakkelijk voelde bij wat deze stelling impliceert, want dat kan toch eigenlijk niet? Juist daarom was het geweldig dat er met veel humor en creativiteit werd opgetreden als voor- én tegenstander, in beide rollen met schitterende argumenten.

Aan het eind van de filosofeersessie met de bovenbouw werd mij gevraagd: "Juf, wat is er nou zo filosofisch aan een zelfportret?" Ja, wat eigenlijk?